Cúl na Sméar, Dúngarbhán

Abstract: A collection of folklore and local history stories from Cúl na Sméar, Dúngarbhán (school) (Coolnasmear Lower, Co. Waterford), collected as part of the Schools' Folklore Scheme, 1937-1938 under the supervision of teacher Eibhlín, Bean Uí Mhathúna.

Original reference: 0646/8

In collection The Schools’ Collection : Waterford county schools

  1. Cistí Óir i bhFolach (p. 301)
  2. Cistí Óir i bhFolach (p. 302)
  3. Scéal Grinn (p. 303)
  4. Scéal Grinn (p. 304)
  5. Scéal Grinn (p. 305)
  6. Tomhaiseanna (p. 306)
  7. Tomhaiseanna (p. 307)
  8. Tomhaiseanna (p. 308)
  9. Nuair a bhíon ceo ann a choiméadann solus na gréine ó'n domhan bíonn fearthainn againn. (p. 309)
  10. Gaoth aduaidh a bheireann an sneachta. (p. 310)
  11. Nuair a chíonn duine fáinne mór timpeall an ré sin chomhartha fearthainne. (p. 311)
  12. Má éirigheann an ghrian an-dhearg bheadh lá fluich ann. (p. 312)
  13. Nuair a bhíonn na fuiseóga agus na fáinleóga ag eitilt ós íseal bíonn fearthainn againn. (p. 313)
  14. Nuair a bhíonn na préacháin ag eitilt ós íseal sin chomhartha fearthainne. (p. 314)
  15. Without title (p. 315)
  16. Nuair a bhíonn na h-éin ag eitilt ós íséal sin é comhartha go bhfuil fearthainn ag teact. (p. 316)
  17. Nuair a bhíonn na h-éin ag eitilt ós íseal san Samhradh sin comhartha fearthainne. (p. 317)
  18. Fir Cháiliúla (p. 318)
  19. Fir Cháiliúla (p. 319)
  20. Do dhógadh crúaca féir le Seán Ó h-Iochaidhe Baile an Fhaoitig. (p. 320)
  21. Do dhógadh tigh agus crúac féir le Seán De [doléite] Cill-na-bFraocán iad sa blian 1930. (p. 321)
  22. In dhiaidh an choghaid i 1918 tháinig pláig mhór de flú go h-Éirinn. (p. 322)
  23. Do dóghadh tigh comhnuidhte le Éamonn de Briotac i gCnoc na Madraí. (p. 323)
  24. I mbliadhain a 1930 i mí Abráin bhí bhaisteaca troma san gceanntar seo. (p. 324)
  25. Without title (p. 325)
  26. Bhí stoirm mór ann sa bhlian 1881. (p. 326)
  27. I dtightibh na bhfeirmeoir a biodh na scoileann fadó. (p. 327)
  28. Is i dtighthibh na bhfeirmeoirí a bhíodh na scoileanna fadó. (p. 328)
  29. Is i dtightibh na feirmeóirí a bhíodh na scoileanna ar siubhal fadó. (p. 329)
  30. Go dtí sé bliadhna ó shoin bhí fear ann agus thaghadh sé thimcheall an ceanntair seo ag déanamh ciseán. (p. 330)
  31. Déanadh ciseán fadó de sailceóga. (p. 331)
  32. Nuair a bhídís ag déanamh na coinnle fadó do bhogadís tulaig agus do cuiridís isteach i pota uisge beirighthe é. (p. 332)
  33. Bhí gach duine ábalta ciseán do dhéanamh fadó de saileóga. (p. 333)
  34. Pósann na daoine timceall an ceanntair seo san inid. (p. 334)
  35. Is ins an inid a phósann na daoine. (p. 335)
  36. Níor féidir le na daoine pósadh do dhéanamh aon am is mhaith leo fadó. (p. 336)
  37. Tá ocht bpáirceanna ag m'athair le h-ainmneacha ortha: An Móinéar Glas... (p. 337)
  38. Tá cúig páirceanna againn agus ainmneacha ortha: An Móin-Fhéir... (p. 338)
  39. Tá naoi páirceanna againn sa bhaile agus is iad ainmneacha atá ortha ach: Páirc Tighe... (p. 339)
  40. Páirceanna, tá ceithre páirceanna le h-ainmneacha ag an bhfear in-aince le'm thig, páirc an srutháin... (p. 340)
  41. Páirceanna. Tá trí páirceanna againn le h-ainmneacha ortha. (p. 341)
  42. Páirc - Níl aon páirc. (p. 342)
  43. Tá coiníní agus girrfidh le fághail i n-ár n-áit. (p. 343)
  44. Tá coiníní madraí ruadh agus eascú insa áit-sé. (p. 344)
  45. Déinim agus na buachaillí eile im áit-se, glúaisteáin, topaí agus gunnaí bréaga. (p. 345)
  46. Bím ag déanamh bábóg agus éadaighe cutha mar gúnaí agus hataí agus caipíní. (p. 346)
  47. Bíonn na buachaillí ag déanamh innill agus lúb cun coiníní do mharbhú timceall an ceanntair. (p. 347)
  48. Laethanta Áirithe (p. 348)
  49. Laethanta Áirithe (p. 349)
  50. Is droch rud é an sal do scuabfadh amach an doras Dia Luain mar beadh tú ag scuabfadh an Rath amac. (p. 350)
  51. Without title (p. 351)
  52. Glaodhann lucht siubhal go dtí an tigh ó am go h-am. (p. 352)
  53. Tá liosanna i gceanntar na scoile seo. (p. 353)
  54. Tá lios thimcheall gceanntar na scoile. (p. 354)
  55. Tá lios cúpla páirc óm thig. (p. 355)
  56. Mo Cheantar Féin (p. 356)
  57. Mo Cheantar Féin (p. 357)
  58. Mo Cheantar Féin (p. 358)
Origin information
Coolnasmear Lower, Co. Waterford
Date created:
Type of Resource
text
Physical description
1 chapter (vol. 646, p. 301a-358)
Languages
English  irish  
Genre
Chapter
Subject
Folklore--Ireland--Waterford
Treasure troves--Folklore
Jokes   linked data (lcsh)
Riddles   linked data (lcsh)
Weather--Folklore
Ireland--History--Famine, 1845-1852
Schools   linked data (lcsh)
Basket making   linked data (lcsh)
Candlemaking   linked data (lcsh)
Carnival    linked data (lcsh)
Marriage   linked data (lcsh)
Animals--Folklore
Recreation   linked data (lcsh)
Manners and customs   linked data (lcsh)
Irish Travellers (Nomadic people)   linked data (lcsh)
Ringforts   linked data (lcsh)
local legends   linked data (afset)
School location
Coolnasmear LowerCúil na Sméar ÍochtarachCoolnasmear LowerKilgobnetDecies-without-DrumWaterford
Location
https://doi.org/10.7925/drs1.duchas_4428132
Location
University College Dublin. National Folklore Collection UCD .

Original reference: 0646/8

Suggested credit
"The Schools' Manuscript Collection: Waterford county schools," held by the National Folklore Collection UCD. © Digital content by University College Dublin, published by UCD Library, University College Dublin <http://digital.ucd.ie/view/duchas:44281325>
Funding
Supported by funding from the Department of Arts, Heritage and the Gaeltacht (Ireland), University College Dublin, and the National Folklore Foundation (Fondúireacht Bhéaloideas Éireann), 2014-2016.
Record source
Metadata creation date: 2014/2016 — Metadata created by Fiontar, Dublin City University, in collaboration with the National Folklore Collection UCD and UCD Library. Original Fiontar metadata converted into MODS by UCD Library.

Rights & Usage Conditions

Creative Commons License
Cúl na Sméar, Dúngarbhán is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.

Copyright of the original resource: University College Dublin

To use for commercial purposes, please contact the National Folklore Collection, UCD - See: http://n2t.net/ark:/87925/h1cc0xm5